speciaal voor de LEV cursisten die gisteren reflecteerden over gebruik van social media en burgerzin.
BRUSSEL - Hij
strijdt tegen corruptie, noemt president Poetin en de zijnen consequent
‘dieven en oplichters’, en is door zijn populaire blog een machtig man
geworden. Maar vanaf vandaag staat de Russische dissident Aleksej
Navalny zelf voor de rechter, op beschuldiging van fraude. Poetin
probeert de luis in zijn pels voor eens en altijd te verdelgen.
Angst kent hij niet. Aleksej Navalny, blogger en
volksmenner, poseert voor de deuren van de rechtszaal met een sticker
met het opschrift ‘dief’. Een foto van Poetin, zijn grote tegenstander,
staat prominent in het midden. De boodschap is duidelijk: ‘Je kunt mij
niet intimideren, hoe hard je ook probeert.’
Nochtans proberen zijn politieke tegenstanders dat heel hard. Navalny wordt beschuldigd van fraude. Hij zou in 2009 16 miljoen roebel (390.000 euro) verduisterd hebben van het staatsbedrijf Kirovles.
Zoveel beter dan de rest
Als hij veroordeeld wordt, kan hij tot tien jaar cel krijgen en een boete van een miljoen roebel (24.000 euro).
De oppositie zegt dat het gaat om een politiek gefabriceerde aanklacht. Zelfs overheidsbronnen ontkennen niet dat de politieke bezigheden van Navalny een rol spelen. ‘Als iemand zijn uiterste best doet om de aandacht te trekken van de autoriteiten, die de autoriteiten uitdaagt, die zegt: “Kijk, ik ben zoveel beter dan de rest”, dan zal de interesse in zijn verleden toenemen en zullen zijn misstappen sneller aan het licht komen’, erkende Vladimir Markin, woordvoerder voor het Onderzoekscomité, de Russische tegenhanger van de FBI.
Gewapend met zijn blog trekt Navalny al enkele jaren ten strijde tegen de corruptie in Rusland en de regering van Poetin. Op zijn site RosPil publiceert hij geregeld materiaal waarmee hij de Russische machthebbers het vuur aan de schenen legt. Navalny voorziet die van vlammend commentaar, leden van Poetins partij noemt hij consequent ‘oplichters en dieven’. Hij zwierde documenten online die bewijzen dat veel parlementsleden geheime en dus onbelaste verblijven hebben in het buitenland. Twee van hen hebben daardoor ontslag moeten nemen. Zelfs Alexander Bastrykin, rechterhand van Poetin en topman van het Onderzoekscomité, nam hij onder schot. Navalny onthulde dat hij een buitenverblijf had in Tsjechië, maar Bastrykin negeerde de aantijging en bleef op post.
Presidentsverkiezingen
Bij het grote publiek werd hij pas echt bekend tijdens de Russische presidentsverkiezingen in 2012. Poetin won de verkiezingen, maar de oppositie vermoedde verkiezingsfraude. In sommige kieskringen daagden volgens officiële cijfers 140 procent kiezers op. Duizenden mensen kwamen op straat. Op het ene bord stond ‘Waar zijn de bewijzen?’ Een ander was cynischer: ‘In Rusland kiest Poetin u!’ De Russische televisiezenders zitten stevig in de houdgreep van Poetin en brengen liever geen mensen in beeld die luidkeels roepen dat de president corrupt is. Dus moesten de betogers teruggrijpen naar het internet om de mensen tot actie op te roepen. Daar voelt Navalny zich als een vis in het water en via die weg groeide hij uit tot het symbool van de volkswoede.
Hij bleef lang op de vlakte over zijn politieke ambities. In het verleden was hij wel actief bij de kleine liberale partij Jabloko, maar in 2008 werd hij buiten geknikkerd na een conflict met de stichter van de partij. Daarna trad hij op als onafhankelijk politiek activist. Maar na de demonstraties van 2012 schoot zijn populariteit als een raket omhoog en begonnen zijn politieke ambities terug op te borrelen. Vorige week liet hij zich in een interview met een nieuwssite ontvallen dat hij wel president wil worden.
‘Contradictorisch’
Hij is er nog lang niet, maar volgens een peiling van de onderzoeksorganisatie Levada-centrum zou hij, als hij nu aan de verkiezingen zou deelnemen, iets meer dan 5 procent halen. ‘Navalny begeeft zich op het territorium van zijn tegenstander. Hij steelt stemmen van de oppositie, maar ook van de regering zelf. En dat zonder vrije toegang tot televisie, uitsluitend via hier relatief zwak ontwikkelde media, het internet’, zegt Denis Volkov, een onderzoeker van Levada.
Op politiek vlak ziet Navalny zichzelf als nationaal-liberaal. Hij strijdt voor de democratisering van de Russische maatschappij, maar laat zich vaak negatief uit over de immigranten uit de Kaukasus, die in grote aantallen hun weg vinden naar Moskou en andere grote Russische steden.
In 2008 zei hij over Tsjetsjeense immigranten: ‘In Tsjetsjenië schieten jongeren ongestraft met paintballgeweren op vrouwen die geen sluiers dragen. Die jongeren trekken meer en meer naar Moskou. Het bevalt mij niet dat die mensen denken dat ze vrouwen met paintballs moeten bekogelen, alleen maar omdat ze geen hoofddoek dragen.’
Professor Vladimir Ronin, Ruslandkenner en docent aan de Lessiushogeschool, vindt dat er te weinig geweten is over de waarden en de ideologie van Navalny. ‘In de Russische context kun je democratie en liberalisme niet met zulke strikt nationalistische opvattingen verzoenen. Navalny’s politieke opvattingen lijken mij dan ook contradictorisch, oppervlakkig en niet overtuigend.’
Nachtmerrie
Toch is hij op dit ogenblik de populairste dissident in Rusland. In 2012 stond hij op de zesde plaats in de top 100 van de meest invloedrijke mensen in het Amerikaanse tijdschrijft Time. Als enige Rus in het rijtje.
Hij wordt neergezet als ‘de voorhoede van de datadissidenten’. ‘Hij heeft een netwerk uitgebouwd om bezwarende documenten te verzamelen en zo de corruptie zaak per zaak aan de kaak te stellen.’
De voormalige zesde meest invloedrijke man ter wereld moet zich nu verantwoorden voor fraude. Navalny houdt zijn onschuld staande, maar ziet zijn lot somber in. Zijn advocaat zegt: ‘Zijn schuld wordt als bewezen gezien en de rechter, zelfs als hij dat zou willen, kan geen rechtvaardig oordeel vellen.’
Net als Pussy Riot
Daarmee komt Navalny terecht in het rijtje opposanten dat via een achterpoortje veroordeeld werd: de oligarch Chodorkovski in 2009 voor fraude, toen hij politieke ambities aan de dag begon te leggen, en recenter drie leden van de feministische punkrockband Pussy Riot voor hooliganisme en religieuze haat.
Het belangrijkste gevolg van een eventuele veroordeling is echter dat Navalny dan het recht zou verliezen om zich kandidaat te stellen voor verkiezingen.
Joeri Saprykin, journalist en opposant, vat de situatie van Navalny samen: ‘Er zijn dromen waar je al voor het eind de afloop kent, maar je kunt niets doen tegen verschrikkelijke logica van de plot, je kunt niet wakker worden. Ik kan geen enkele manier bedenken voor ons allen om hieruit te ontwaken.’
Nochtans proberen zijn politieke tegenstanders dat heel hard. Navalny wordt beschuldigd van fraude. Hij zou in 2009 16 miljoen roebel (390.000 euro) verduisterd hebben van het staatsbedrijf Kirovles.
Zoveel beter dan de rest
Als hij veroordeeld wordt, kan hij tot tien jaar cel krijgen en een boete van een miljoen roebel (24.000 euro).
De oppositie zegt dat het gaat om een politiek gefabriceerde aanklacht. Zelfs overheidsbronnen ontkennen niet dat de politieke bezigheden van Navalny een rol spelen. ‘Als iemand zijn uiterste best doet om de aandacht te trekken van de autoriteiten, die de autoriteiten uitdaagt, die zegt: “Kijk, ik ben zoveel beter dan de rest”, dan zal de interesse in zijn verleden toenemen en zullen zijn misstappen sneller aan het licht komen’, erkende Vladimir Markin, woordvoerder voor het Onderzoekscomité, de Russische tegenhanger van de FBI.
Gewapend met zijn blog trekt Navalny al enkele jaren ten strijde tegen de corruptie in Rusland en de regering van Poetin. Op zijn site RosPil publiceert hij geregeld materiaal waarmee hij de Russische machthebbers het vuur aan de schenen legt. Navalny voorziet die van vlammend commentaar, leden van Poetins partij noemt hij consequent ‘oplichters en dieven’. Hij zwierde documenten online die bewijzen dat veel parlementsleden geheime en dus onbelaste verblijven hebben in het buitenland. Twee van hen hebben daardoor ontslag moeten nemen. Zelfs Alexander Bastrykin, rechterhand van Poetin en topman van het Onderzoekscomité, nam hij onder schot. Navalny onthulde dat hij een buitenverblijf had in Tsjechië, maar Bastrykin negeerde de aantijging en bleef op post.
Presidentsverkiezingen
Bij het grote publiek werd hij pas echt bekend tijdens de Russische presidentsverkiezingen in 2012. Poetin won de verkiezingen, maar de oppositie vermoedde verkiezingsfraude. In sommige kieskringen daagden volgens officiële cijfers 140 procent kiezers op. Duizenden mensen kwamen op straat. Op het ene bord stond ‘Waar zijn de bewijzen?’ Een ander was cynischer: ‘In Rusland kiest Poetin u!’ De Russische televisiezenders zitten stevig in de houdgreep van Poetin en brengen liever geen mensen in beeld die luidkeels roepen dat de president corrupt is. Dus moesten de betogers teruggrijpen naar het internet om de mensen tot actie op te roepen. Daar voelt Navalny zich als een vis in het water en via die weg groeide hij uit tot het symbool van de volkswoede.
Hij bleef lang op de vlakte over zijn politieke ambities. In het verleden was hij wel actief bij de kleine liberale partij Jabloko, maar in 2008 werd hij buiten geknikkerd na een conflict met de stichter van de partij. Daarna trad hij op als onafhankelijk politiek activist. Maar na de demonstraties van 2012 schoot zijn populariteit als een raket omhoog en begonnen zijn politieke ambities terug op te borrelen. Vorige week liet hij zich in een interview met een nieuwssite ontvallen dat hij wel president wil worden.
‘Contradictorisch’
Hij is er nog lang niet, maar volgens een peiling van de onderzoeksorganisatie Levada-centrum zou hij, als hij nu aan de verkiezingen zou deelnemen, iets meer dan 5 procent halen. ‘Navalny begeeft zich op het territorium van zijn tegenstander. Hij steelt stemmen van de oppositie, maar ook van de regering zelf. En dat zonder vrije toegang tot televisie, uitsluitend via hier relatief zwak ontwikkelde media, het internet’, zegt Denis Volkov, een onderzoeker van Levada.
Op politiek vlak ziet Navalny zichzelf als nationaal-liberaal. Hij strijdt voor de democratisering van de Russische maatschappij, maar laat zich vaak negatief uit over de immigranten uit de Kaukasus, die in grote aantallen hun weg vinden naar Moskou en andere grote Russische steden.
In 2008 zei hij over Tsjetsjeense immigranten: ‘In Tsjetsjenië schieten jongeren ongestraft met paintballgeweren op vrouwen die geen sluiers dragen. Die jongeren trekken meer en meer naar Moskou. Het bevalt mij niet dat die mensen denken dat ze vrouwen met paintballs moeten bekogelen, alleen maar omdat ze geen hoofddoek dragen.’
Professor Vladimir Ronin, Ruslandkenner en docent aan de Lessiushogeschool, vindt dat er te weinig geweten is over de waarden en de ideologie van Navalny. ‘In de Russische context kun je democratie en liberalisme niet met zulke strikt nationalistische opvattingen verzoenen. Navalny’s politieke opvattingen lijken mij dan ook contradictorisch, oppervlakkig en niet overtuigend.’
Nachtmerrie
Toch is hij op dit ogenblik de populairste dissident in Rusland. In 2012 stond hij op de zesde plaats in de top 100 van de meest invloedrijke mensen in het Amerikaanse tijdschrijft Time. Als enige Rus in het rijtje.
Hij wordt neergezet als ‘de voorhoede van de datadissidenten’. ‘Hij heeft een netwerk uitgebouwd om bezwarende documenten te verzamelen en zo de corruptie zaak per zaak aan de kaak te stellen.’
De voormalige zesde meest invloedrijke man ter wereld moet zich nu verantwoorden voor fraude. Navalny houdt zijn onschuld staande, maar ziet zijn lot somber in. Zijn advocaat zegt: ‘Zijn schuld wordt als bewezen gezien en de rechter, zelfs als hij dat zou willen, kan geen rechtvaardig oordeel vellen.’
Net als Pussy Riot
Daarmee komt Navalny terecht in het rijtje opposanten dat via een achterpoortje veroordeeld werd: de oligarch Chodorkovski in 2009 voor fraude, toen hij politieke ambities aan de dag begon te leggen, en recenter drie leden van de feministische punkrockband Pussy Riot voor hooliganisme en religieuze haat.
Het belangrijkste gevolg van een eventuele veroordeling is echter dat Navalny dan het recht zou verliezen om zich kandidaat te stellen voor verkiezingen.
Joeri Saprykin, journalist en opposant, vat de situatie van Navalny samen: ‘Er zijn dromen waar je al voor het eind de afloop kent, maar je kunt niets doen tegen verschrikkelijke logica van de plot, je kunt niet wakker worden. Ik kan geen enkele manier bedenken voor ons allen om hieruit te ontwaken.’
Geen opmerkingen:
Een reactie posten